W Rzeszowie miał miejsce urzędniczo - polityczny I Kongres Kultury Podkarpacia. Piszę, że jest on urzędniczo polityczny, bo zarówno wśród prelegentów jak i prowadzących warsztaty(?), dominują różnej maści dyrektorzy instytucji państwowych i samorządowych. Lista na końcu felietonu.
Na 18 prelegentów aż 13 to różnej maści wysocy urzędnicy, dyrektorzy, zastępcy, czy wiceprezydenci.
Na 34 prowadzących warsztaty, aż 19 to także różnej maści dyrektorzy, chociaż zdarzają się też kierownicy, różnych placówek kulturalnych.
A pomysłodawcą Kongresu był pan poseł Kowal.
Powie ktoś: ale oni mają doświadczenie z organizacją kultury dla ludu, wiedzą co i jak i dlaczego. I będzie tu dużo prawdy. Ale nie cała.
Bo dla mnie ten urzędniczy Kongres to podbijanie urzędniczej wartości i wagi oraz (przede wszystkim) wołanie o pieniądze dla zorganizowanych instytucji. Dajcie nam, dyrektorom, kierownikom, prezesom więcej pieniędzy, to wam zrobimy taką kulturę, że palce lizać.
Pośród prelegentów Kongresu da sie znaleźć nazwiska autentycznych organizatorów niekonwencjonalnej, lub w niekonwencjonalny sposób serwowanej kultury.
Dla mnie to Krzysztof Czyżewski, reżyser, i animator działań międzykulturowych, współtwórca Ośrodka Pogranicze – sztuk, kultur, narodów w Sejnach.
Na Kongresie był też pan Szymon Burek, również prelegent i jedyny mielczanin biorący oficjalny udział w Kongresie, kiedyś współtwórca ciekawego Stowarzyszenia Kulturalnego Jarte, obecnie, z przykrością to trzeba stwierdzić, będącego w uwiądzie starczym.
Nie było niestety ani wśród prelegentów, ani prowadzących warsztaty pana Krzysztofa Urbańskiego, dla mnie człowieka, który uczynił kulturalny cud w Przecławiu. Cud, który nadal trwa. No ale kto by się tym w Rzeszowie przejmował. No, chociaż jedna osoba by mogła, a nawet powinna.
Nie było wielu innych osób z Mielca i powiatu, które mają istotny wkład w tworzenie mieleckiej (a więc i podkarpackiej) kultury, ale nie wymienię ich z nazwiska, bo może by sobie tego nie życzyły.
I teraz przechodzę do drugiej sprawy, tej bardziej mnie wkurzającej.
Niech sobie Rzeszów, panowie Kowal i Fijołek z pomocą pani Minister Kultury i wspierającej ją pani Agaty Diduszko-Zyglewskiej, radnej warszawskiej i członkini bardzo lewicowej Krytyki Politycznej, autorki publikacji o relacjach państwo kościół i prawach kobiet, organizują takie kuriozalne, urzędnicze kongresy kultury. Niech olewają resztę województwa, a nade wszystko lekceważą wielki amatorski, podkarpacki ruch artystyczny.
Nie wiem, czy przyczyną tego, że tak ogólnie olano Mielec, i że wśród oficjalnie zaproszonych realizatorów Kongresu nie było Mielczan (jeśli nie liczyć Pana Marszałka Ortyla, Partnera Głównego Kongresu, co by to nie znaczyło i w.w. Pana Burka), była niechęć Rzeszowa do Mielca, czy może jednak – czemu przeczą fakty – przekonanie organizatorów, że w Mielcu kultury nie ma, że nic ważnego się w nim w sferze kultury nie dzieje, że nie ma u nas ludzi, którzy by cośkolwiek do kultury Podkarpacia wnieść mogli.
A może zawinił brak stałych kontaktów mielczan odpowiedzialnych za naszą kulturę z ich ważnymi odpowiednikami w Rzeszowie, a może zawiniło przekonanie „kulturalnych” Rzeszowian, że w Mielcu to jest kultura, ale pisowska, więc nie warto z nią się konfrontować?
Nie wiem. Różne propozycje odpowiedzi przychodzą mi do głowy i może żadna nie jest prawdziwa.
A jednak fakty są takie, że Mielec olano.
I trzeba sobie postawić pytanie, co dalej.
Czy nie przejmować się tym stanem rzeczy i robić swoje. Każdy na swoim podwórku.
Czy może jednak jednoczyć nasze działania kulturalne, by zacząć mówić na forum województwa jednym silnym głosem.
Są pierwsze, bardzo pozytywne działania w jednoczeniu sił mieleckiej kultury. Jest porozumienie o trójstronnej współpracy instytucji kultury Mielca, Przecławia i Radomyśla. I to jest duża sprawa. Przynajmniej w warstwie deklaratywnej.
Może należałoby stowarzyszyć we wspólnym działaniu, wspólnym froncie, wszystkie gminy naszego powiatu? Wiem, że Wadowice nie mają takich możliwości jak Przecław, nie mówiąc o Mielcu, działają, bywałem tam i mi się podobało. Podobnie jest chyba z innymi gmiami. A jak nie jest, to może być.
Jeszcze będąc w Zarządzie TMZM zaproponowałem cykliczną imprezę kulturalną „Z nurtem Wisłoki”. I ona się odbywa co roku. Może powinno się z niej uczynić wielką, coroczną imprezę wszystkich gmin i ośrodków kultury powiatu Mieleckiego, z zaangażowaniem Prezydenta, Starosty, wójtów i ich instytucji kulturalnych? No i z zaangażowaniem także często anonimowych, amatorskich, ale wartościowych, a często wspaniałych twórców kultury.
Bo to, co mi się w tym porozumieniu instytucji kulturalnych jednocześnie podoba i nie podoba, to fakt, że wśród celów porozumienia zapisano „Wspieranie amatorskiego ruchu artystycznego”, ale amatorów potraktowano tak, jak ich potraktował Kongres Kultury Podkarpacia.
Ale moim zdaniem amatorski ruch kulturalny ta bardzo ważna, jedna z kluczowych dla rozwoju kultury dziedzin ludzkiej, kulturalnej działalności. I Mieleckie instytucje kulturalne mają w tym zakresie naprawdę duże doświadczenie i osiągnięcia.
Może więc, nie czekając na II Kongres Kultury Podkarpacia, który, mam nadzieję, nie będzie miał miejsca w urzędniczym wydaniu, a na który może znowu Mielca by nie zaproszono, stwórzmy swój odpowiednik mielecki takiej kulturalnej zbiórki, z której mopze coś sensownego wyniknie..
I może nie nadymając się jak Rzeszów, nazwijmy to porozumienie mieleckich kulturalnych gmin Pierwszą Mielecką Zbiórką Kulturalną. Albo jakoś podobnie swojsko.
Ps. Kongres Kultury Podkarpacia
Prelegenci
dr Wojciech Broszkiewicz
Socjolog, właściciel firmy badawczej Explicator, współpracownik Centrum Kulturalnego w Przemyślu w ramach Programu Bardzo Młoda Kultura
Olga Brzezińska
Wicedyrektorka | Instytut Adama Mickiewicza
Szymon Burek
Stowarzyszenie Kulturalne Jarte z Mielca
Krzysztof Czyżewski
Agata Diduszko-Zyglewska
Doradczyni Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Alina Gałązka
Dyrektorka finansowa | Teatr Komuna Warszawa
Donata Jaworska
Dyrektorka Departamentu Narodowych Instytucji Kultury | Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ewelina Jurasz
Dyrektorka | Biuro Wystaw Artystycznych w Krośnie
Katarzyna Olesiak
Robert Piaskowski
Dyrektor | Narodowe Centrum Kultury
Piotr Piech
Dyrektor | Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa
Jacek Purchla
profesor zwyczajny nauk humanistycznych; członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności
Michał Rydzewski
Zastępca Dyrektora | Narodowe Centrum Kultury
Krystyna Stachowska
Zastępca Prezydenta Miasta Rzeszowa
Monika Szela
Dyrektorka | Teatr Maska
Marta Wierzbieniec
Dyrektor | Filharmonia Podkarpacka im. Artura Malawskiego w Rzeszowie
Dorota Woźnica
Dyrektorka | Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle
Hanna Wróblewska
Historyczka sztuki, kuratorka
Prowadzący warsztaty
Monika Adamiec
Dorota Bacher
Kierownik | Rzeszowski Dom Kultury
Zuzanna Bąk
Alina Bosak
Katarzyna Buczek
Zakia Cieślicka-Majka
Kierowniczka Referatu ds. Upowszechniania Kultury | Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Rzeszowa
Joanna Dul-Cichy
Zastępca Dyrektora | Estrada Rzeszowska
Marcin Dziedzic
Dyrektor | Estrada Rzeszowska
Dominika Gil
Kierownik | Rzeszowski Dom Kultury
Sławomir Gołąb
Jakub Hader
Robert Homicki
Pełnomocnik Prezydenta Miasta Rzeszowa d/s Rozwoju Gospodarczego i Przedsiębiorczości
Jakub Izdebski
Dyrektor | Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie
Magdalena Janicka-Rzeszutek
Bogdan Kaczmar
Dyrektor | Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Paweł Kamiński
Dyrektor | Ośrodek Postaw Twórczych Zamek we Wrocławiu
Natalia Kertyczak
Agnieszka Kielar
Kierowniczka Referatu ds. Mecenatu Kultury | Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Rzeszowa
Katarzyna Komar-Macyńska
Marta Kraus
Kierownik | Podkarpacka Komisja Filmowa
Janusz Łukasiewicz
Katarzyna Madera
Kierownik działu organizacji imprez | Estrada Rzeszowska
Maciej Majewski
Monika Marković
Prezeska | Podkarpackie Stowarzyszenie dla Aktywnych Rodzin (PSAR)
Marcin Michalski
Rafał Paśko
Katarzyna Pawlak
Dyrektor | Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Rzeszowa
Kornel Pieńko
Marta Puka
Rzeszowskie Piwnice
Jagoda J. Skowron
Marzena Styga-Durak
Dyrektor | Rzeszowski Dom Kultury
Piotr Szopa
Dyrektor | Muzeum – Zamek w Łańcucie
Agata Warywoda
Mateusz Werner
Dyrektor | Departament Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego - Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego
